Bệnh tiêm hạch trên lúa là một trong những bệnh thiên nhiên hiểm họa đối, gây ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng với cây lúa. Để có thể phòng và trị bệnh tiêm hạch lúa hiệu quả, chúng ta cần phải hiểu rõ về dấu hiệu, nguyên nhân, đặc điểm phát sinh phát triển của bệnh. Cùng Cánh Diều Việt tìm hiểu chi tiết trong bài viết này!
Dấu hiệu gây bệnh tiêm hạch lúa
Vết bệnh xuất hiện ở phần bẹ ngay sát mặt nước: Vết bệnh thường xuất hiện ban đầu ở phần bẹ của cây lúa, gần mặt nước, và sau đó lan dần lên các bộ phận khác của cây.
Triệu chứng dấu hiệu ban đầu: Vết bệnh đầu tiên xuất hiện dưới dạng những chấm nâu nhỏ trên lá. Dần dà, chấm nâu này chuyển sang màu nâu đậm hơn rồi màu đen, làm cho cây lúa có một vẻ ngoại quan bị thối.
Hình dạng và phát triển của vết bệnh: Lúc mới hình thành, vết bệnh thường có hình tròn hoặc bầu dục nhỏ. Sau đó, chúng phát triển thành hình dạng bầu dục và kéo dài ra, ăn sâu vào nhu mô bẹ và ống rạ của cây lúa, gây hại nghiêm trọng cho các bộ phận này.
Biểu hiện trên lá và cây lúa: Cây lúa bị nhiễm bệnh thường có các biểu hiện như lá bị vàng từ đầu lá, sau đó toàn bộ lá chuyển sang màu vàng úa và cuối cùng khô chết. Cây lúa bị nhiễm bệnh nhẹ thường vẫn có khả năng trổ bông, nhưng hạt lép nhiều, gây thiệt hại về năng suất. Khi cây bị nhiễm bệnh nặng, triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn, thân cây bị thối nhũn, ống rạ phân hủy thành chất nhầy có mùi hôi, rễ cây thối đen và toàn bộ cây bị lụi xuống.
Nguyên nhân gây bệnh tiêm hạch lúa
- Bệnh tiêm hạch lúa là do vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzae (Xoo) gây ra.
- Vi khuẩn Xoo lan truyền qua các loại giống lúa, cỏ và cỏ dại khác nhau.
- Nhiệt độ và độ ẩm cao là điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của Xoo.
- Sự thiếu hụt dinh dưỡng và sử dụng phân bón không đúng cách cũng là nguyên nhân gây bệnh tiêm hạch lúa.
- Một số giống lúa có khả năng chịu bệnh tốt hơn các giống khác, do đó sự lựa chọn giống lúa cũng ảnh hưởng đến sự xuất hiện của bệnh tiêm hạch lúa.
Đặc điểm phát sinh của bệnh tiêm hạch trên lúa
Đặc điểm phát sinh và phát triển của bệnh tiêm hạch lúa là một phần quan trọng trong việc hiểu cách bệnh này ảnh hưởng đến cây lúa và cách nó phát triển trong môi trường. Dưới đây là mô tả chi tiết về đặc điểm này:
- Vị trí xâm nhập: Nấm Sclerotium oryzae thường xâm nhập vào cây lúa tại vị trí gần mặt nước. Chế độ nước trong ruộng ảnh hưởng đến vị trí này. Thường thì nấm xâm nhập tại phần bẹ dưới của cây và lan dần lên phía trên.
- Điều kiện môi trường: Bệnh tiêm hạch lúa phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt, đặc biệt trong điều kiện ngập nước hoặc nước tù. Ruộng yếm khí cũng là điều kiện thích hợp cho sự phát triển của nấm. Nếu ruộng được tháo cạn sau khi đẻ nhánh, khả năng lây lan bệnh sẽ giảm so với trong môi trường nước ngập.
- Giai đoạn phát triển lúa: Bệnh tiêm hạch lúa có thể xuất hiện vào bất kỳ giai đoạn nào trong chu kỳ phát triển của cây lúa. Tuy nhiên, bệnh thường gây ra thiệt hại nặng nề nhất khi cây lúa đã đạt đến giai đoạn có đòng, tức là đã ra bông và đang phát triển cả trên thân cây.
- Sức kháng của cây lúa: Cây lúa yếu kém, bị sây sát, hoặc sinh trưởng yếu dễ bị nhiễm bệnh tiêm hạch. Tuy nhiên, sự phát triển của bệnh cũng phụ thuộc vào chế độ phân bón và mật độ cây trồng. Bón quá lượng đạm có thể làm cây dễ bị nhiễm bệnh hơn. Đồng thời, cấy lúa quá dày cũng tạo ra môi trường tối, thiếu không gian và ánh sáng, giúp bệnh phát triển nhanh hơn.
- Tương quan với loại giống: Loại giống lúa cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của bệnh tiêm hạch. Trong quá khứ, các giống lúa mùa cũ ngắn ngày thường ít bị bệnh hơn so với giống lúa mùa dài ngày, đặc biệt là giống mùa muộn. Những giống lúa cứng cây, có số lá và dảnh vừa phải thường kháng bệnh tốt hơn so với giống lúa cây mềm và rậm rạp. Tuy nhiên, những nghiên cứu gần đây cho thấy một số giống lúa mới ngắn ngày, cứng cây có khả năng chống bệnh tốt hơn.
- Mùa vụ và nhiệt độ: Ở vụ mùa, bệnh thường phát triển mạnh từ tháng 9 – 10 (dương lịch) khi nhiệt độ không khí dao động từ 27 – 30 độ C. Trong vụ xuân, bệnh phát triển mạnh từ tháng 5. Sự phát triển của bệnh liên quan chặt chẽ đến nhiệt độ và thời gian trong năm.
Cách phòng trừ bệnh tiêm hạch trên lúa
Để phòng trừ bệnh tiêm hạch hại lúa, nông dân cần thực hiện các biện pháp sau:
- Cày đất sâu và bón phân đầy đủ để tạo điều kiện cho cây lúa phát triển khỏe mạnh.
- Lựa chọn giống lúa chịu được bệnh tiêm hạch như OM4900, OM6976, OM7347…
- Sử dụng thuốc trừ sâu có chứa hoạt chất Imidacloprid như Confidor Super để phun trực tiếp lên lá.
- Tưới đều, tưới đủ nước cho cây lúa trong quá trình sinh trưởng và phát triển.
- Vệ sinh vùng đất trồng luân phiên, không trồng liên tiếp để hạn chế sự phát triển của sâu bệnh.
- Sử dụng thuốc trừ bệnh hữu cơ để giảm thiểu tác động đến môi trường và sức khỏe con người.
- Quan sát thường xuyên để phát hiện kịp thời các dấu hiệu của bệnh tiêm hạch và có biện pháp xử lý kịp thời.
Sử dụng máy bay nông nghiệp phun trừ bệnh tiêm hạch hại lúa
Sử dụng máy bay nông nghiệp để phun trừ thuốc diệt bệnh là một trong những phương pháp hiệu quả để phòng trừ bệnh tiêm hạch lúa. Máy bay nông nghiệp có thể phun trực tiếp lên các khu vực bị ảnh hưởng bởi bệnh tiêm hạch, giúp diệt khuẩn nhanh chóng và hiệu quả.
Ngoài ra, cần lưu ý rằng khi sử dụng máy bay nông nghiệp để phun trừ thuốc diệt bệnh tiêm hạch, cần đảm bảo an toàn cho môi trường và sức khỏe con người. Do đó, người nông dân cần tìm hiểu kỹ về thuốc diệt bệnh và các loại phân bón hữu cơ để sử dụng đúng cách và không gây ảnh hưởng đến môi trường.
Kết luận
Bệnh tiêm hạch lúa thường xuyên gặp và gây thiệt hại đến năng suất và chất lượng sản phẩm của cây lúa, làm giảm tỷ lệ kinh tế cho người nông dân. Để phòng trừ bệnh tiêm hạch lúa, người nông dân nên quản lý cây trồng tốt và sử dụng phương pháp phòng trừ đúng cách.
Một trong những phương pháp hiệu quả để phòng trừ bệnh tiêm hạch lúa là sử dụng máy bay nông nghiệp để phun trừ thuốc diệt bệnh. Tuy nhiên, cần đảm bảo an toàn cho môi trường và sức khỏe con người khi sử dụng máy bay nông nghiệp.
Hy vọng rằng những thông tin trên sẽ giúp nông dân trong việc bảo vệ và phát triển những cánh đồng của mình. Nếu có thêm bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến các loại sâu bệnh hại lúa, vui lòng liên hệ qua số hotline 05 6655 8899 để được Cánh Diều Việt tư vấn và hỗ trợ nhiệt tình.
Bài viết liên quan:
- Sâu Phao Hại Lúa | Đặc Điểm Và Cách Phòng Trừ Tốt
- Bệnh Lùn Xoắn Lá Trên Lúa & Cách Phòng Trừ Triệt Để Nhất
- Lúa Bị Ngộ Độc Phèn Và Biện Pháp Khắc Phục Triệt Để
- Biện Pháp Xử Lý Lúa Trổ Lẹt Xẹt Hiệu Quả
