Sâu bệnh hại dưa hấu có phải là nỗi lo khiến bạn đau đầu mỗi mùa vụ, từ thán thư, héo xanh đến thối quả? Làm sao để kiểm soát dịch hại, chăm sóc cây trồng hiệu quả và đạt năng suất tối ưu? Cánh Diều Việt sẽ hướng dẫn chi tiết, dễ áp dụng để bạn yên tâm canh tác. Hãy cùng khám phá ngay bài viết dưới đây để biến vườn dưa thành nguồn thu nhập bền vững.
Các loại sâu gây hại cho dưa hấu
Bọ dưa
Bọ dưa xuất hiện nhiều vào mùa nắng, hoạt động mạnh vào sáng sớm hoặc chiều mát. Thành trùng có cánh cứng màu vàng nhạt, cắn phá lá thành vòng tròn, trong khi ấu trùng ăn rễ, đục gốc, khiến cây con (4-5 lá) vàng héo hoặc chết. Khi mật độ cao, chúng có thể làm trụi lá và ngọn non.
Biện pháp phòng trừ: Sau thu hoạch, gom tàn dư cây trồng và đốt bỏ để cắt nguồn trú ẩn. Cày đất sâu 20-30 cm, phơi 5-7 ngày trước khi trồng để diệt sâu non. Phun Secsaigon 25EC (1,5 lít/ha) vào chiều mát hoặc rải Sago-super 3GR (5 kg/ha) quanh gốc khi phát hiện bọ. Cách này giúp cây con phát triển khỏe, tránh thiệt hại từ gốc, đảm bảo vụ mùa khởi đầu thuận lợi.

Bọ trĩ
Bọ trĩ, hay bù lạch, có kích thước nhỏ, màu vàng nhạt, thường ẩn ở mặt dưới lá non hoặc ngọn. Chúng phát triển mạnh trong thời tiết khô nóng, chích hút nhựa làm lá xoăn, ngọn chùn, hoa rụng, đồng thời truyền bệnh khảm virus – mối đe dọa lớn cho dưa hấu.
Biện pháp phòng trừ: Luân canh với cây khác họ như lúa để cắt vòng đời bọ. Bón phân NPK 16-16-8 (50 kg/ha) và tưới đều để cây khỏe mạnh. Phun Osago 80WG (1 kg/ha) hoặc Trebon 10EC vào sáng sớm, luân phiên thuốc để tránh kháng. Phương pháp này giúp ngọn dưa phát triển bình thường, quả to đều, nâng cao giá trị thương mại.

Rầy mềm
Rầy mềm (rệp dưa) tập trung ở mặt dưới lá non, chích hút nhựa làm ngọn khô, hoa và quả non rụng, đồng thời lây bệnh virus khảm vàng. Chúng sinh sôi nhanh trong điều kiện khô hạn, đòi hỏi xử lý sớm để tránh thiệt hại lan rộng.
Biện pháp phòng trừ: Thu gom tàn dư sau thu hoạch để giảm nguồn lây. Phun Secsaigon 25EC (1,5 lít/ha) hoặc Bassa 50EC vào chiều mát khi rầy xuất hiện nhiều, tập trung mặt dưới lá. Bảo vệ thiên địch như bọ rùa cũng rất hiệu quả. Cách này giữ hoa, quả và hạn chế bệnh virus, mang lại vụ mùa năng suất cao.
Nhện đỏ
Nhện đỏ gây hại mạnh vào mùa khô, chích hút nhựa ở mặt dưới lá, làm lá mất màu xanh, chuyển vàng và rụng. Do kích thước nhỏ, bà con cần kiểm tra kỹ để phát hiện sớm, tránh để chúng gây cháy lá nghiêm trọng.
Biện pháp phòng trừ: Thăm ruộng thường xuyên, nhất là khi nắng nóng kéo dài. Dùng tay kiểm tra mặt dưới lá để phát hiện sớm nhện đỏ. Phun dầu khoáng SK Enspray 99EC (2 lít/ha) đều hai mặt lá, ưu tiên sáng sớm để nhện ít di chuyển. Cách này giữ lá xanh mướt, duy trì sức sống cho cây, giúp dưa hấu phát triển đồng đều và đạt chất lượng tốt.
Sâu xanh
Đặc điểm nhận diện: Sâu xanh là một loài sâu với kích thước trung bình (khoảng 2 cm), có màu xanh lá cây hoặc xanh nhạt. Chúng ăn lá và các phần non của cây dưa hấu.
Tác hại: Sâu xanh gây thiệt hại cho cây dưa hấu bằng cách ăn lá và các phần non, làm suy yếu cây và giảm khả năng quang hợp của cây. Nếu tình trạng nhiễm sâu xanh trầm trọng, cây dưa hấu có thể không phát triển đúng cách và cho năng suất thấp.

Các loại bệnh thường gặp trên cây dưa hấu
Bệnh thán thư
Bệnh thán thư do nấm Colletotrichum lagenarium gây ra, phát triển trong điều kiện nóng ẩm. Trên lá, vết bệnh có vòng đồng tâm nâu đen; trên quả, vết thối nhũn làm giảm giá trị thương phẩm – nguyên nhân chính gây thối quả mà bà con hay thắc mắc.
Biện pháp phòng trừ: Chọn giống kháng bệnh, làm sạch cỏ để ruộng thoáng, giảm độ ẩm. Dùng màng phủ đất hạn chế nấm lây qua nước mưa. Phun Ridomil Gold 68WP (2 kg/ha) khi bệnh mới xuất hiện, tập trung giai đoạn ra hoa và đậu quả. Cách này giúp quả dưa đẹp, không thối, đáp ứng tiêu chuẩn thị trường và tăng lợi nhuận.
Bệnh héo xanh
Bệnh héo xanh do vi khuẩn Erwinia tracheiphila gây ra, khiến cây héo đột ngột dù lá còn xanh, chết sau 2-3 ngày. Cắt ngang thân thấy dịch trắng đục chảy ra – dấu hiệu đặc trưng. Bệnh phát triển mạnh khi đất ẩm, thoát nước kém.
Biện pháp phòng trừ: Làm liếp cao 30-40 cm, đảm bảo thoát nước tốt trong mùa mưa. Nhổ và tiêu hủy cây bệnh ngay để tránh lây lan. Phun Kasumin 2SL (1,5 lít/ha) định kỳ 10-15 ngày để phòng ngừa. Giải pháp này giữ vườn dưa ổn định, giảm tổn thất, giúp bà con yên tâm canh tác.

Bệnh khảm virus
Bệnh khảm do virus lây qua bọ trĩ, rầy mềm, khiến lá loang lổ vàng xanh, cây lùn, quả nhỏ và sần sùi – vấn đề nhiều người tìm kiếm cách khắc phục. Theo Bộ NN&PTNT, sâu bệnh có thể giảm 30% năng suất dưa hấu nếu không kiểm soát kịp thời.
Biện pháp phòng trừ: Luân canh với lúa nước sau 2 vụ dưa để cắt nguồn virus. Diệt côn trùng môi giới bằng Osago 80WG (1 kg/ha), phun khi cây còn nhỏ. Chọn giống sạch bệnh và bón phân cân đối. Cách này duy trì năng suất, giúp quả dưa phát triển bình thường, tránh còi cọc.
Bệnh nứt thân chảy nhựa
Đây là một bệnh do nấm Mycosphaerella melonis gây ra. Cây dưa hấu bị nhiễm trùng khi có những vết thương trên thân, thường là do sâu đục thân hoặc tổn thương từ các yếu tố môi trường. Các triệu chứng của bệnh nứt thân xì mủ bao gồm sự xuất hiện các vết thương màu nâu đen trên thân cây, mủ và một sự suy yếu chung của cây. Bệnh thường gặp khi độ ẩm cao, khiến bà con lo lắng về cách xử lý.
Biện pháp phòng trừ: Dọn cỏ, tạo độ thông thoáng, hạn chế nước đọng. Phun Validacin 3SL (1,5 lít/ha) khi phát hiện vết bệnh đầu tiên, ưu tiên giai đoạn cây phát triển thân lá mạnh. Phương pháp này bảo vệ thân cây, đảm bảo quả phát triển tốt, mang lại vụ mùa chất lượng cao.

Bệnh giả sương mai
Bệnh giả sương mai do nấm Peronospora farinosa gây ra, ít phổ biến hơn trên dưa hấu nhưng vẫn đáng chú ý. Trên lá, vết bệnh hình đa giác, chuyển từ vàng sang xám bạc, gây khô cháy khi ẩm độ cao.\
Biện pháp phòng trừ: Giữ ruộng thông thoáng, tránh tưới quá nhiều vào chiều tối. Phun Anvil 5EC (1 lít/ha) khi thấy dấu hiệu đầu tiên, kết hợp màng phủ đất để giảm lây lan. Cách này giữ lá khỏe, giúp cây duy trì quang hợp tốt, tăng năng suất quả.
Các phương pháp hiệu quả để hạn chế sâu bệnh hại trên cây dưa hấu
Để ngăn chặn sâu bệnh hại trên cây dưa hấu một cách hiệu quả, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Lựa chọn giống cây chất lượng: Chọn giống cây dưa hấu chất lượng, có khả năng kháng bệnh tốt, để giảm nguy cơ bị sâu bệnh hại.
- Duy trì vườn trồng sạch sẽ và quản lý: Bảo vệ vườn trồng dưa hấu bằng cách loại bỏ các mảnh vụn cây, lá rụng, và các mảnh vụn hữu cơ khác từ vườn để ngăn chặn sự phát triển của sâu bệnh hại, nhanh chóng tiêu hủy cây để ngăn chặn sự lây lan sang các cây khác.
- Trồng cây dưa hấu theo khoảng cách hợp lý: Đảm bảo khoảng cách phù hợp giữa các cây để tạo điều kiện thông gió và ánh sáng tốt. Điều này giúp giảm sự lây lan của sâu bệnh hại.
- Sử dụng phương pháp sinh học: Sử dụng quả cà chua hoặc lá sắn làm mồi nhử để tiêu diệt các sâu bệnh hại. Có thể sử dụng côn trùng có ích như bọ cánh cứng và ong để kiểm soát sâu bệnh hại.
- Theo dõi và kiểm tra định kỳ: Thường xuyên kiểm tra để phát hiện sớm sự xuất hiện của sâu bệnh hại và triệu chứng của các bệnh. Điều này giúp bạn có thể thực hiện các biện pháp kiểm soát kịp thời để ngăn chặn sự lây lan và tổn thương của sâu bệnh hại.
Biện pháp tăng cường hiệu quả phòng chống sâu bệnh hại dưa hấu
Bạn muốn vườn dưa luôn an toàn mà không tốn nhiều sức? Cánh Diều Việt mang đến máy bay phun thuốc, giúp bạn xử lý sâu bệnh dễ dàng. Thuốc phủ đều, đến cả mặt dưới lá, tiết kiệm 30% thuốc và 90% nước so với cách cũ.
Anh Nam ở Quảng Nam dùng DJI Agras T50 trên 5 ha dưa hấu năm 2024, chỉ 1 giờ là xong bọ trĩ và thán thư, sản lượng tăng 25%. Bạn cũng có thể đạt năng suất cao hơn 20-30%, lợi nhuận đầy túi mà chẳng mệt nhọc. Đăng ký trải nghiệm tại https://canhdieuviet.vn/dang-ky-demo/ ngay hôm nay – chỉ 50 suất miễn phí trong tháng này thôi nhé.
Hơn nữa, máy bay phun thuốc cho phép điều chỉnh độ cao và tốc độ phun để đạt hiệu quả phòng chống cao nhất, đồng thời tiết kiệm nước và nguyên liệu. Thời gian phun nhanh hơn so với phương pháp thủ công, đây là một giải pháp tiết kiệm hiệu quả cho nhà nông.
Với tất cả các tính năng trên, máy bay phun thuốc không chỉ là biện pháp tăng cường hiệu quả phòng chống sâu bệnh trên cây dưa hấu, mà còn giúp người trồng tiết kiệm chi phí sản xuất và đảm bảo thu lợi nhuận cao nhất.
Bài viết liên quan:
- Sâu Bệnh Hại Cây Trồng Và Cách Phòng Trừ Hiệu Quả Nhất
- Các Loại Sâu Gây Hại Cây Rau Màu Và Cách Phòng Trừ Hiệu Quả
- Sâu Bệnh Hại Nhãn Và Biện Pháp Phòng Trừ