Sầu riêng, quả đặc trưng của vùng nhiệt đới, đã chiếm được tình yêu của nhiều người trên khắp Đông Nam Á. Những nước như Thái Lan và Mã Lai đã nhận ra giá trị to lớn của loại quả này và đã không ngừng nghiên cứu, cải tiến quy trình canh tác từ nhiều năm qua.
Đặc biệt, Thái Lan đã trở thành một trong những nước hàng đầu về xuất khẩu sầu riêng.
Trong khi đó, ở Việt Nam, dù sầu riêng không phải là một khám phá mới nhưng sự quan tâm và đầu tư vào việc phát triển loại cây này đang trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Với sự chăm sóc và canh tác đúng kỹ thuật, sầu riêng hứa hẹn sẽ mang lại lợi ích kinh tế vượt trội so với nhiều loại cây trồng khác.
Hãy cùng đọc tiếp phần bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây sầu riêng.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây sầu riêng
Kỹ thuật trồng cây sầu riêng
Điều kiện sinh lý của cây sầu riêng
- Sầu riêng yêu thích khí hậu ấm áp với độ ẩm không khí ổn định cao.
- Cây không phát triển tốt trong điều kiện nóng bức và khô ráo.
- Lá của sầu riêng đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dưỡng chất cho cây; nếu mất lá, cây sẽ suy yếu dần và không thể tồn tại.
- Nếu trời mưa kéo dài trong thời gian trái chín, sẽ làm cho thịt trái trở nên mềm và nhão.
- Sầu riêng có khả năng thích nghi với nhiều loại đất, nhưng những nơi có đất mùn, thoát nước tốt, có độ dốc nhẹ (dưới 30 độ) và gần nguồn nước sẽ phù hợp nhất.
- Đất chứa nhiều muối mặn, đất phèn hay đất sét nặng không phù hợp cho việc trồng sầu riêng.
- Cần lưu ý rằng, sầu riêng có cấu trúc thân cây và hệ thống rễ không chắc chắn nên không thể chịu đựng gió mạnh.
Chọn giống
- Lựa chọn cây giống
- Nên ưu tiên trồng cây sầu riêng bằng phương pháp ghép, có thể là ghép mắt hoặc ghép cành, để đảm bảo tính đồng nhất và phẩm chất tốt.
- Tiêu chuẩn cây giống (trồng xen)
- Chiều cao: Cây sầu riêng giống phải đạt ít nhất 35 – 40 cm để đảm bảo sự phát triển mạnh mẽ.
- Thân cây: Cây phải thẳng, vững chắc.
- Số cành cấp 1: Cây giống cần có ít nhất 3 cành cấp 1.
- Vết ghép: Vết ghép trên cây phải liền và tiếp hợp tốt để đảm bảo sự kết hợp chặt chẽ giữa cây củng cố và cây giống.
- Đường kính thân: Đường kính thân cây (đo trên vết ghép 2 cm) phải đạt ít nhất 0,8 cm để đảm bảo khả năng cung cấp dưỡng chất cho cây mạnh mẽ.
- Số lá trên thân chính: Cây giống cần có đủ lá trên thân chính, từ 1/3 chiều cao của cành ghép đến đỉnh chồi.
- Lá ngọn: Lá ngọn trên cây giống phải đã trưởng thành và xanh tốt.
- Huấn luyện ánh sáng: Cây cần được huấn luyện ánh sáng từ 10 – 15 ngày để thúc đẩy sự phát triển của lá và cành.
- Tuổi cây: Cây giống nên được xuất vườn khi đạt từ 5 – 7 tháng tuổi sau khi ghép để đảm bảo khả năng phát triển và sinh trưởng tốt sau khi được trồng xen.
Khoảng cách trồng
Việc lựa chọn mật độ trồng cây sầu riêng là quyết định quan trọng để đảm bảo vườn cây phát triển mạnh mẽ, thoáng đãng và ít bị bệnh thối trái. Dựa trên thông tin bạn đã cung cấp, dưới đây là hai phương pháp trồng khác nhau và mật độ tương ứng:
- Trồng thuần
- Mật độ trồng: Nếu bạn muốn trồng sầu riêng thuần, nên lựa chọn mật độ trồng trong khoảng 125 cây đến 156 cây trên mỗi hecta (8m x 8m đến 10m x 10m cho mỗi cây). Mật độ này giúp tạo ra một vườn rộng lớn, thoải mái và vườn thông thoáng, giảm nguy cơ bệnh trái thối do tạo sự lưu thông không khí tốt.
- Trồng xen
- Mật độ trồng: Nếu bạn ưa thích trồng xen, bạn có thể lựa chọn mật độ trồng từ 70 cây đến 100 cây trên mỗi hecta (10m x 12m cho mỗi cây). Mật độ này có thể giảm so với trồng thuần để tạo ra khoảng cách lớn hơn giữa các cây, nhưng vẫn đảm bảo sự thông thoáng và thoải mái trong vườn.
Chuẩn bị hố trồng
- Kích thước hố:
- Đối với đất tốt: Kích thước hố trồng nên là 60 x 60 x 60 cm. Đất tốt có khả năng cung cấp dinh dưỡng tốt cho cây.
- Đối với đất xấu: Kích thước hố trồng cần lớn hơn, là 70 x 70 x 70 cm. Đất xấu cần nhiều chỗ để cây có đủ không gian để phát triển và cung cấp nhiều hỗ trợ dinh dưỡng hơn.
- Bón lót:
Trước khi trồng cây sầu riêng, hãy chuẩn bị đất bằng cách bón lót. Dựa vào tình trạng đất, bạn có thể sử dụng các phân bón và hợp chất sau:
- Hữu cơ: Bón 15 – 20 kg hữu cơ để cải thiện cấu trúc đất và cung cấp chất hữu cơ cho cây.
- Super Lân: Bón 0,5 kg super lân để cung cấp lân cho cây, giúp sâu rễ phát triển.
- NPK 16-16-8: Bón 200g NPK 16-16-8 để cung cấp đủ lượng nitơ, photpho và kali cho cây, giúp cây phát triển mạnh và đề kháng.
- Thuốc trừ sâu đất: Sử dụng 10-20g của các loại thuốc trừ sâu như Diazinon (Basudin 10G) hoặc Carbofuran (Furadan 3G) để bảo vệ cây khỏi mối, dế, kiến và sâu đất.
Cách trồng
- Đảo trộn hỗn hợp đất và phân bón sau đó lấp hố trước khi trồng 10-15 ngày để cho đất đủ thời gian để ổn định và hấp thụ dinh dưỡng.
- Tạo một lỗ vừa đủ để đặt cây con sầu riêng.
- Xé bỏ bầu cây con một cách cẩn thận để không làm vỡ bầu. Đặt cây con sầu riêng vào hố trồng.
- Trên những nơi có đất cao hoặc sườn dốc, hãy trồng cây âm sâu hơn mặt đất để đảm bảo rễ được bảo vệ khỏi nhiệt độ cao và hạn chế đọng nước.
- Lấp đất kín mặt bầu cây và dập chặt để đảm bảo cây ổn định và không bị nghiêng.
- Để tránh cây con đổ ngã do gió hoặc áp lực từ môi trường, hãy cắm cọc và buộc cây con chặt.
- Vun mu rùa xung quanh gốc cây để giúp giữ độ ẩm và ngăn đọng nước.
- Phủ kín mặt đất xung quanh cây bằng cỏ rác để giữ độ ẩm cho cây và giảm bão hòa nhiệt độ.
Hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc sầu riêng 1 đến 3 năm tuổi
Trong khoảng thời gian từ 1 đến 3 năm tuổi, cây sầu riêng chú tập vào việc phát triển thân, cành và lá. Đây là giai đoạn quyết định đối với cây, nơi sự chăm sóc kỹ lưỡng của bà con nông dân trở thành chìa khóa để định hình sự khỏe mạnh của cây và làm nền tảng cho những giai đoạn phát triển sau này.
Vệ sinh vườn trồng
Những loại rác thải như gạch đá, bao bì, chai lọ và các vật liệu không cần thiết khác cần được loại bỏ khỏi vườn. Chúng không chỉ làm cho vườn trở nên gọn gàng và sạch sẽ mà còn giúp tránh tạo ra môi trường không thích hợp cho cây sầu riêng.
Cỏ dại không chỉ là nơi trú ngụ của các loại sâu hại mà còn cạnh tranh dinh dưỡng với cây sầu riêng. Việc dọn sạch cỏ dại trên bề mặt vườn là cần thiết để đảm bảo cây có đủ dinh dưỡng và không bị cản trở trong quá trình phát triển.
Tưới nước
- Hãy sử dụng hệ thống tưới nước tự động để chăm sóc cây sầu riêng nhỏ của bạn.
- Trong khoảng thời gian từ năm thứ nhất đến năm thứ ba sau khi trồng, đảm bảo cây của bạn được tưới mỗi ngày, vào buổi sáng hoặc buổi chiều khi nhiệt độ mát mẻ.
Lưu ý: Hãy tưới đủ lượng nước để đảm bảo cây luôn được cung cấp độ ẩm cần thiết, nhưng hạn chế việc làm cho cây bị ngập nước.
Cắt tỉa cành
- Hạn chế việc cắt tỉa khi cây sầu riêng đang trong giai đoạn phát triển mới và có lộc non.
- Tặng quan tâm đặc biệt đến việc loại bỏ những cành sâu bên trong tán cây để giữ cho cây có sự thông thoáng tốt hơn và ngăn chặn sự xâm nhập của sâu bệnh hại.
- Thực hiện tỉa cành ở bên ngoài tán cây để đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng và phát triển mạnh mẽ.
- Ngoài ra, bạn có thể cắt bớt độ cao của cây để tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăm sóc và giảm thiểu thiệt hại do gió và bão gây ra.
Kỹ thuật phòng trừ sâu, bệnh
Phòng trừ sâu hại
- Đặc biệt chú ý đến sâu đục thân, bọ cánh cứng và mọt đục thân, những loại sâu này thường gây hại nặng trên lá non và chồi non của cây.
- Hãy sử dụng sản phẩm BS25 – Insect để xử lý và kiểm soát các loại sâu và côn trùng gây hại này. Đặc điểm quan trọng của sản phẩm này là không chứa các hóa chất độc hại, đảm bảo an toàn cho người sử dụng và đem lại hiệu quả tối ưu cho cây sầu riêng.
- Theo hướng dẫn của sản phẩm, áp dụng BS25 – Insect một cách đều đặn và theo quy định để ngăn chặn sự tấn công của sâu và côn trùng.
- Đồng thời, duy trì quan sát thường xuyên trên cây sầu riêng để phát hiện kịp thời và xử lý các vấn đề về sâu hại.
Phòng trừ bệnh hại
- Theo dõi tình trạng của cây thường xuyên để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh hại như lá bị cháy, sự yếu đuối của cây, hoặc lở cổ rễ.
- Sử dụng sản phẩm BS01 – Chaetomium để phòng ngừa bệnh nấm cho cây sầu riêng. Sản phẩm này đã được sử dụng phổ biến ở các tỉnh miền Tây và đã được chứng minh hiệu quả trong việc bảo vệ cây trồng. Đặc điểm quan trọng của sản phẩm là nó không gây nguy hiểm cho người sử dụng, không làm chua đất, và không gây thoái hóa đất.
- Theo hướng dẫn của sản phẩm, áp dụng BS01 – Chaetomium một cách đều đặn và theo quy định để ngăn chặn sự lây lan của các bệnh nấm trong cây sầu riêng.
Kỹ thuật bón phân
- Bón từ 10 – 20kg phân hữu cơ cho mỗi gốc cây sầu riêng. Điều này đảm bảo cây nhận đủ dinh dưỡng hữu cơ cần thiết.
Phân vô cơ (NPKMg 18:11:5:3 hoặc 15:15:6:4):
Bón phân NPKMg 18:11:5:3 hoặc 15:15:6:4 bằng phương pháp rải đều quanh bìa tán cây và sau đó tưới nước ngay sau khi bón. Điều này giúp hỗ trợ cây sầu riêng trong việc cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết.
Liều lượng bón:
- Đối với cây 1 năm tuổi: Bón 0,3kg/cây/năm, chia ra làm 4 lần bón đều nhau trong năm.
- Đối với cây 2 năm tuổi: Bón 0,6kg/cây/năm, chia ra làm 4 lần bón đều nhau trong năm.
- Đối với cây 3 năm tuổi: Bón 1kg/cây/năm, chia ra làm 3 lần bón đều nhau trong năm.
Bón gốc:
- Sử dụng sản phẩm BS21 – Humic để cung cấp lượng dinh dưỡng thiết yếu cho cây sầu riêng. Sản phẩm này giúp cây phát triển rễ mạnh, lá xanh khỏe, và thúc đẩy sự tạo tán của cây.
- BS21 – Humic có thành phần hữu cơ 100%, giúp cải tạo đất, làm cho đất tơi xốp hơn, đồng thời giúp hạn chế sự phát triển của nấm bệnh trên cây. Sản phẩm này cũng an toàn và thân thiện với người sử dụng, đặc biệt là bà con nông dân.
Bón qua lá:
- Ngoài việc bón gốc, bạn có thể bổ sung sản phẩm bón lá như BS14 – Amino của Bác Sĩ Cây Xanh.
- Sản phẩm này cung cấp các chất đa trung vi lượng cho cây sầu riêng, giúp cây tăng cường quá trình quang hợp, chuyển hóa dinh dưỡng, và làm cho cây có lá dày và khỏe mạnh hơn.
Kết luận
Qua những chia sẻ của Cánh Diều Việt về các kỹ thuật trồng và chăm sóc cây sầu riêng. Hy vọng bà con đã có thêm những kiến thức cho vườn cây của mình.
