Lúa là một trong những cây trồng quan trọng nhất của Việt Nam, chiếm tỷ lệ lớn trong sản xuất nông nghiệp và cung cấp nguồn thực phẩm cho dân số. Giai đoạn đòng trổ là giai đoạn quan trọng để giúp lúa phát triển tốt hơn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về cách chăm sóc lúa giai đoạn đòng trổ.
Khái niệm giai đoạn làm đòng của cây lúa
Giai đoạn làm đòng là thời kỳ cây lúa bắt đầu phân hóa và hình thành các bộ phận sinh sản bên trong bông lúa. Đây là giai đoạn chuyển từ sinh trưởng dinh dưỡng (phát triển thân, lá) sang sinh trưởng sinh thực (tạo bông, hạt). Thời gian của giai đoạn làm đòng kéo dài từ 40 đến 50 ngày, tùy thuộc vào giống lúa và điều kiện môi trường.
Trong quá trình này, đòng lúa phát triển lớn dần bên trong thân cây, chuẩn bị trổ bông ra khỏi bẹ lá. Giai đoạn làm đòng ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng hạt lúa, vì đây là thời điểm quyết định số lượng và độ chắc của hạt trên mỗi bông. Việc chăm sóc đúng kỹ thuật như cung cấp nước, dinh dưỡng hợp lý và phòng trừ sâu bệnh kịp thời là yếu tố quan trọng để cây lúa phát triển khỏe mạnh và đạt năng suất cao.
Để tránh nhầm lẫn với các giai đoạn khác trong quá trình sinh trưởng của cây lúa, bà con có thể tham khảo bảng so sánh giữa giai đoạn đòng trổ và giai đoạn cong trái me, qua đó nắm rõ sự khác biệt về thời gian, chức năng và nhu cầu dinh dưỡng của từng giai đoạn.
So sánh giai đoạn đòng trổ và giai đoạn cong trái me
Tiêu chí | Giai Đoạn Đòng Trổ | Giai Đoạn Cong Trái Me |
Thời gian | 25-30 ngày sau khi làm đòng | 10-15 ngày sau khi trổ bông |
Chức năng | Hình thành và phát triển bông lúa | Tích lũy dinh dưỡng cho hạt |
Yếu tố dinh dưỡng | Cần nhiều đạm và kali | Cần nhiều kali để tăng cường quang hợp |
Tình trạng cây | Cây cần chăm sóc dinh dưỡng đầy đủ | Cây có thể suy kiệt do nguồn dinh dưỡng giảm |
Tác động đến năng suất | Quyết định số lượng hạt trên bông | Quyết định chất lượng và số lượng hạt cuối cùng |
Cả hai giai đoạn đều có vai trò quan trọng trong việc quyết định năng suất của cây lúa. Giai đoạn đòng trổ tập trung vào việc hình thành bông lúa, trong khi giai đoạn cong trái me tập trung vào việc nuôi dưỡng hạt lúa để đạt được chất lượng tốt nhất. Chăm sóc đúng cách ở mỗi giai đoạn sẽ giúp nông dân tối ưu hóa năng suất và chất lượng sản phẩm cuối cùng
Giai đoạn lúa đòng trổ là vào thời điểm nào?
Tùy theo vùng địa lý và điều kiện trồng, thời gian lúa trổ đòng có thể xảy ra từ khoảng 40-50 ngày sau khi cây lúa được gieo trồng. Để xác định chính xác thời điểm này, bà con nên tham khảo thông tin từ nhà cung cấp giống lúa, kết hợp với quan sát trực tiếp trên cây để đảm bảo không bỏ lỡ giai đoạn quan trọng này.
Một số dấu hiệu cho thấy cây lúa đang vào giai đoạn đòng trổ có thể bao gồm:
- Bông gòn (tim đèn) bắt đầu xuất hiện trên ngọn cây.
- Sự khác biệt về chiều cao của các ngọn lúa, đối với một số ngọn cao hơn so với những ngọn khác.
- Bông lúa bắt đầu nở ra và hiện rõ trên ngọn cây.
- Sự phát triển của hạt lúa bên trong các bông.
Hướng dẫn chăm sóc lúa giai đoạn đòng trổ
Giai đoạn làm đòng là thời điểm quan trọng trong chu kỳ sinh trưởng của cây lúa, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng hạt lúa. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết các bước chăm sóc lúa trong giai đoạn này để đảm bảo cây lúa phát triển tốt và đạt năng suất cao.
Bón phân đầy đủ và cân đối
Thời điểm bón phân: Bón phân “đón đòng” khi khoảng 70-80% số dảnh trên ruộng có đòng dài từ 1-2 mm (tương đương 45-48 ngày sau sạ, tùy vào giống lúa và điều kiện thời tiết). Đây là thời điểm thích hợp để cây lúa tích lũy dinh dưỡng, chuẩn bị cho quá trình trổ bông.
Lượng phân bón:
- Kali: Bón khoảng 3-5 kg/sào (500 m²) để giúp cây lúa phát triển bông chắc khỏe, tăng sức đề kháng cho cây.
- Đạm: Nếu lá lúa có dấu hiệu vàng nhạt hoặc cây sinh trưởng kém, bổ sung thêm từ 1-1,5 kg urea/sào để tăng sức sống cho cây. Tuy nhiên, tránh bón quá nhiều đạm để hạn chế hiện tượng lốp lúa (cây cao yếu, dễ đổ ngã).
Cách bón: Bón phân đều khắp ruộng và tưới nước ngay sau khi bón để cây hấp thụ tốt. Nếu trời mưa nhiều hoặc dinh dưỡng bị rửa trôi, có thể sử dụng thêm phân bón lá để bổ sung kịp thời, nhưng chỉ với liều lượng nhẹ để tránh tác động xấu đến cây.
Tưới tiêu hợp lý
- Mực nước: Duy trì mực nước trong ruộng từ 3-5 cm để cây lúa dễ dàng hấp thụ dinh dưỡng và phát triển đòng tốt.
- Điều chỉnh nước: Thực hiện phương pháp tưới xen kẽ “ướt – khô” nhằm giúp cây phát triển bộ rễ khỏe mạnh, đứng vững và tránh hiện tượng ngã đổ. Tránh để ruộng khô hạn quá lâu hoặc ngập úng kéo dài vì có thể làm ảnh hưởng đến quá trình phân hóa và phát triển đòng lúa.
Phòng trừ sâu bệnh kịp thời
- Theo dõi sâu bệnh: Thăm đồng thường xuyên để phát hiện sớm các loại sâu bệnh phổ biến như sâu cuốn lá, sâu đục thân, bệnh đạo ôn lá và đạo ôn cổ bông, bệnh bạc lá và khô vằn.
- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật: Nếu xuất hiện sâu bệnh, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật phù hợp và tuân thủ nguyên tắc “4 đúng” (đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng thời điểm, đúng cách). Nên ưu tiên các loại thuốc ít gây hại đến môi trường và sức khỏe người sử dụng.
- Biện pháp phòng ngừa: Ngoài việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, cần áp dụng các biện pháp canh tác như vệ sinh đồng ruộng, làm sạch cỏ dại để loại bỏ nơi trú ẩn của sâu bệnh. Đồng thời, nên cắt bỏ những dảnh lúa bị bệnh hoặc yếu để giảm sự cạnh tranh dinh dưỡng trong ruộng.
Biện pháp bổ sung khác
- Diệt ốc bưu vàng và chuột phá hoại nếu có dấu hiệu gây hại trong ruộng.
- Điều chỉnh nước hợp lý khi thời tiết diễn biến bất lợi, chẳng hạn như mưa lớn hoặc khô hạn, để đảm bảo điều kiện tốt nhất cho cây lúa phát triển.
- Giữ đồng ruộng thông thoáng để hạn chế sự phát triển của các loại nấm bệnh và vi khuẩn gây hại.
Việc chăm sóc đúng kỹ thuật trong giai đoạn làm đòng không chỉ giúp cây lúa phát triển khỏe mạnh, bông lúa trổ đều và đẹp, mà còn góp phần quan trọng vào việc nâng cao năng suất và chất lượng lúa trong vụ mùa.
Lúa giai đoạn đòng trổ xịt thuốc gì?
Giai đoạn đòng trổ là thời kỳ quan trọng cần phòng trừ sâu bệnh kịp thời để đảm bảo năng suất và chất lượng hạt lúa.
- Thuốc phòng bệnh đạo ôn: Hoạt chất Fenoxanil + Tricyclazole hoặc Isoprothiolane, hiệu quả trong phòng trị đạo ôn cổ bông và cổ gié. Nên phun trước khi lúa trổ bông 5-7 ngày.
- Thuốc trị bệnh lem lép hạt: Sản phẩm TT Over 325SC, trị lem lép hạt và phòng các bệnh khác như đốm vằn, vàng lá chín sớm.
- Thuốc trị sâu hại (rầy nâu, rầy lưng trắng): Sản phẩm TT-Led 70WG, Difluent, Chess, Applaud. Phun khi mật độ rầy khoảng 700-1000 con/m².
- Thuốc phòng bệnh cháy bìa lá: Sản phẩm TT Biomycin 40.5WP, hiệu quả phòng bệnh cháy bìa lá do vi khuẩn.
Lưu ý: Thăm đồng thường xuyên để phát hiện sâu bệnh kịp thời, tuân thủ nguyên tắc “4 đúng” (đúng thuốc, đúng liều, đúng lúc, đúng cách) và kết hợp vệ sinh đồng ruộng, dọn sạch cỏ dại nhằm giảm nguồn sâu bệnh. Phun thuốc đúng thời điểm giúp cây lúa phát triển khỏe mạnh và nâng cao năng suất vụ mùa.
Sử dụng máy bay phun thuốc gia tăng năng suất chăm sóc lúa giai đoạn trổ đòng
Máy bay nông nghiệp là một trong những công cụ đắc lực giúp chăm sóc lúa trong giai đoạn đòng trổ. Máy bay có thể phun phân bón, thuốc trừ sâu hoặc các loại hóa chất khác thông qua việc sử dụng kỹ thuật phun tia. Việc sử dụng máy bay xịt thuốc sẽ giúp tiết kiệm thời gian, công sức và chi phí cho người nông dân.
Tuy nhiên, việc sử dụng máy bay phun thuốc cần được thực hiện đúng cách. Người nông dân cần phải được đào tạo để biết cách điều khiển máy bay và sử dụng các hóa chất đúng cách. Đồng thời, cần tuân thủ các quy định liên quan đến an toàn lao động và môi trường.
Kết luận
Trên đây là những thông tin về giai đoạn đòng trổ và cách chăm sóc lúa trong giai đoạn này. Việc chăm sóc lúa đúng cách sẽ giúp tăng năng suất và chất lượng của sản phẩm, từ đó giúp người nông dân có thu nhập cao hơn. Chúc quý vị thành công trong việc chăm sóc lúa!
Hy vọng rằng những thông tin trên sẽ giúp bà con nông dân trong việc bảo vệ và phát triển những cánh đồng của mình. Nếu có thêm bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến các loại sâu bệnh hại lúa, vui lòng liên hệ qua số hotline 05 6655 8899 để được Cánh Diều Việt tư vấn và hỗ trợ nhiệt tình.
Bài viết liên quan: