Trong ngành nông nghiệp, phân đạm Amoni là một trong những loại phân bón quan trọng. Nó chứa hàm lượng cao nitrogen, một yếu tố cần thiết cho sự phát triển và sinh trưởng của các cây trồng. Trong bài viết này, cùng Cánh Diều Việt tìm hiểu chi tiết về tác dụng, ưu điểm, nhược điểm và nguyên tắc sử dụng phân amoni.
Phân đạm Amoni là gì?
Phân đạm Amoni là nhóm phân bón gồm ba muối amoni phổ biến: amoni clorua (NH4Cl), amoni sunphát ((NH4)2SO4) và amoni nitrát (NH4NO3). Các muối này được tạo ra từ amoniac và axit tương ứng. Đặc điểm chung của phân đạm amoni là dạng tinh thể nhỏ không màu và dễ tan trong nước.
Các loại phân đạm Amoni phổ biến nhất
Amoni Sunfat ((NH4)2SO4)
Còn được gọi là phân SA, Loại phân này chứa khoảng 20-21% nitơ (N) và 23-24% lưu huỳnh (S). Phân amoni sunfat giúp điều chỉnh độ axit của đất và có thể được kết hợp với các loại phân lân kiềm như phân lân nung chảy để cải thiện chất đất. Hiệu quả thúc đẩy tăng trưởng cây trồng nhanh chóng. Tuy nhiên, khi sử dụng phân này cho cây con, cần cẩn trọng vì nó có thể gây cháy lá.
Amoni Clorua (NH4Cl)
Loại phân này chứa khoảng 24-25% nitơ (N) và 75% clo (Cl). Phân amoni clorua dễ tan trong nước, không bị vón cục và dễ sử dụng. Tuy nhiên, cần chú ý rằng sử dụng loại phân này có thể làm nền đất trở nên axit và để lại lượng lớn ion Cl- trong đất. Để khắc phục tình trạng này, nên kết hợp với phân lân và các loại phân bón khác khi sử dụng. Tránh sử dụng loại phân này cho cây thuốc là, chè, khoai tây, hành tỏi, bắp cải và những loại cây nhạy cảm với clo.
Công dụng của phân đạm Amoni đối với cây trồng
Phân đạm amoni có nhiều công dụng quan trọng đối với cây trồng do chứa lượng lớn nitrogen (N) dễ hấp thụ. Dưới đây là những công dụng chính của phân amoni đối với cây trồng:
Cung cấp nguồn nitrogen dồi dào: Phân đạm amoni là nguồn cung cấp đạm cực kỳ hiệu quả cho cây trồng. Đạm là một chất dinh dưỡng quan trọng giúp cây phát triển các phần trên của cây như lá, cành, và hoa. Nguồn đạm này là yếu tố quyết định đến sự sinh trưởng và phát triển của cây.
Tăng cường màu xanh lá và phát triển lá: Nhờ nguồn đạm từ phân đạm amoni, cây trồng sẽ có lá xanh tươi và phát triển nhanh hơn. Điều này làm cho cây có khả năng quang hợp tốt hơn, tăng cường việc hấp thu năng lượng từ ánh sáng mặt trời và sản xuất thực phẩm cho cây.
Thúc đẩy phát triển cành và đậu nhiều: Sự cung cấp đạm dồi dào từ phân đạm amoni giúp cây phát triển cành và đậu nhiều hơn, làm cho cây trở nên buồn lá và tạo ra nhiều hoa hoặc quả hơn.
Hỗ trợ quá trình sinh sản: Phân đạm amoni cũng có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình sinh sản của cây. Nó tạo ra các protein và acid nucleic cần thiết cho quá trình tạo ra phôi thai và hạt giống.
Tăng cường khả năng đề kháng: Đạm từ phân đạm amoni giúp củng cố cấu trúc tế bào và tăng cường khả năng đề kháng của cây trước các bệnh hại và sự tấn công của sâu bệnh.
Phân đạm Amoni không nên bón cho loại đất nào?
Phân đạm amoni không nên bón cho đất chua, đặc biệt là khi bón nhiều phân đạm amoni. Đất chua có đặc điểm có độ pH thấp, thường dưới mức 7.0. Sử dụng phân đạm amoni trong đất chua có thể làm tăng mức acid của đất và gây hại đến cây trồng.
Phân đạm amoni được tạo ra từ amoniac và các axit tương ứng, và nó chứa lượng lớn nitơ trong dạng amoni (NH4+). Khi phân đạm amoni phân hủy trong đất chua, các ion amoni (NH4+) sẽ tồn tại và dễ bị hòa tan vào nước trong đất. Sự hòa tan này sẽ giải phóng các ion hidro (H+) và làm tăng độ axit của đất.
Đối với đất chua, thường cần kiểm soát độ axit và nếu bón quá nhiều phân đạm amoni, điều này có thể làm tăng mức axit đến mức đáng lo ngại cho cây trồng. Các cây trồng thường không thích hợp với môi trường axit và sẽ gặp khó khăn trong việc hấp thụ các dưỡng chất cần thiết để phát triển.
Do đó, nếu đất đã có mức acid cao hoặc đã là đất chua, không nên sử dụng phân đạm amoni làm phân bón. Thay vào đó, nên sử dụng các loại phân bón khác, chẳng hạn như phân bón lân kiềm, phân bón hữu cơ hoặc phân bón NPK (Nitơ, Phốt pho, Kali) để cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho cây mà không làm tăng độ acid của đất.
Những lưu ý khi sử dụng phân bón Amoni
Khi sử dụng phân đạm, cần lưu ý những điều sau:
- Phân đạm dễ tan và thẩm thấu nhanh, giúp cây trồng phát triển lá xanh và đậu nhiều, phù hợp cho cây trồng có nhu cầu lấy lá nhiều.
- Không nên bón phân đạm khi dự báo trời sắp mưa hoặc có giông, vì phân có thể bị thất thoát do tràn bờ hoặc rửa trôi. Nếu không thể tưới sau khi bón, cũng nên tránh bón phân đạm trong thời tiết nắng hạn kéo dài.
- Khi bón phân đạm và phân chua, cần phối hợp với phân kiềm, tro hoặc vôi để tránh làm chua đất và đảm bảo hiệu quả tốt.
- Đối với cây trồng cạn như ngô, mía, bông và những loại cây họ đậu trong giai đoạn đầu chưa có nốt sần, bón phân đạm nitrat là lựa chọn thích hợp. Riêng lúa nước thì nên bón phân đạm clorua hoặc SA. Đối với cây họ đậu, nhu cầu phân đạm thời gian đầu nên được cung cấp (20-30kg N/ha), tốt nhất là kết hợp phân đạm với phân chuồng hoặc phân hữu cơ.
- Với những cây trồng có nhu cầu đạm cao hoặc trên đất chua, đất mùn kém, nhu cầu hấp thụ thấp, cần chia phân đạm thành nhiều lần bón. Bón phân cần tuân theo đúng nhu cầu của từng cây và đặc điểm đất đai.
- Khi bảo quản phân đạm, không đổ trực tiếp xuống nền đất và tránh để bao chứa phân đạm tiếp xúc với tường. Nên đựng trong bao giấy hoặc bao nilon và kê cao để tránh thất thoát và giữ an toàn.
Kết luận
Phân đạm amoni là một loại phân bón quan trọng và hiệu quả trong việc cung cấp nguồn đạm cho cây trồng. Nguồn đạm này giúp cây trồng phát triển lá xanh tươi, thúc đẩy quá trình sinh sản của cây. Tuy nhiên, cần lưu ý sử dụng phân đạm amoni hợp lý để tránh gây chua đất và đảm bảo hiệu quả tốt trong việc nuôi dưỡng cây trồng.
