Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ khám phá một số phương pháp phổ biến nhất khi trồng tiêu xen cà phê. Đây là những kỹ thuật mà các nông dân có kinh nghiệm đã thử nghiệm và chia sẻ thành công. Cánh Diều Việt sẽ tổng hợp và chia sẻ thông tin này để cho quý bà con cùng tham khảo.
Ưu điểm và nhược điểm của trồng tiêu xen cà phê
Trước khi chúng ta đào sâu vào chi tiết về các phương pháp xen canh giữa cây cà phê và tiêu, hãy cùng nhìn qua một số ưu và nhược điểm của phương pháp này.
Ưu điểm:
- Tận dụng được hiệu quả diện tích khi canh tác.
- Tăng sản lượng thu hoạch, giảm rủi ro về giá cả.
- Hạn chế sự lây lan của sâu bệnh trên diện rộng, như bệnh chết nhanh hoặc chết chậm trên cây tiêu.
- Giảm chi phí nhân công cho các công đoạn chăm sóc.
- Xen tiêu giúp cung cấp bóng cho cây cà phê, tăng cường sinh trưởng và năng suất.
- Bảo vệ cây cà phê khỏi gió mạnh.
- Tiết kiệm được việc sử dụng phân bón.
Nhược điểm:
- Cả hai loại cây này đều là vật chủ của một số loại sâu bệnh như tuyến trùng, rệp sáp.
- Kỹ thuật canh tác khác nhau có thể dẫn đến sự chồng chéo trong việc chăm sóc và cung cấp dinh dưỡng.
- Năng suất có thể không cao như khi trồng cây thuần túy một loại.
Điều kiện để triển khai
Để triển khai trồng xen canh cây cà phê và tiêu, cần đảm bảo các yếu tố sau:
- Độ dốc khu vực trồng phải dưới 15°.
- Cần cung cấp được nguồn nước tưới tiện lợi.
- Đất canh tác phải có độ sâu tối thiểu là 70cm.
- Đảm bảo được khả năng thoát nước của đất tốt.
- Mực nước ngầm cần đảm bảo sâu ít nhất 100cm.
- Độ pH của đất nằm trong khoảng từ 3,7 đến 6,0.
- Diện tích trồng xen canh không vượt quá 5% tỷ lệ nhiễm bệnh.
Kỹ thuật trồng tiêu xen cà phê – Mô hình số 1 (2-3 hàng cà phê 1 hàng tiêu)
- Cà phê được trồng với khoảng cách 2,5m đến 3m giữa các hàng.
- Mỗi 2 hoặc 3 hàng cà phê được thay thế hoàn toàn bằng 1 hàng tiêu.
- Khoảng cách giữa các trụ tiêu tương tự như khi trồng cà phê.
- Ưu tiên sử dụng các loại cây sống làm trụ như muồng đen, núc nác rừng, lồng mức, cây gòn…
- Thiết kế các hàng theo hướng bắc nam để tối ưu hóa ánh sáng mặt trời.
- Hãm trụ tiêu sống ở độ cao khoảng 5-6m (hoặc cao hơn nếu có kế hoạch thu hoạch phù hợp).
- Xung quanh trụ tiêu, cũng tiến hành đánh bồn nhưng với một cách tiếp cận khác biệt so với bồn cây cà phê, đặc biệt là phần gần gốc nên được vun cao để tránh đọng nước trong mùa mưa.
Kỹ thuật trồng tiêu xen cà phê – Mô hình số 2 (Trồng tiêu theo ngã tư bồn)
- Cà phê được trồng với khoảng cách 3m đến 3,5m giữa các hàng.
- Tiêu được trồng tại các vị trí ngã tư của bồn cà phê, sao cho mỗi hàng tiêu cách nhau khoảng 6-7m và các trụ tiêu cách nhau khoảng 3-3,5m.
- Các hàng tiêu cũng được thiết kế theo hướng bắc nam để tối ưu hóa ánh sáng mặt trời.
- Ưu tiên sử dụng các loại trụ chết như trụ bê tông, cọc gỗ hoặc trụ sống nhưng phải là cây thân thẳng, tán vừa phải như núc nác, gòn.
- Trụ tiêu không nên quá cao để thuận tiện cho việc thu hoạch và chăm sóc.
- Không cần thiết phải đánh bồn quanh các trụ tiêu, vì khi tưới và bón phân tiêu cũng được “ăn ké” và vị trí của các ngã tư bồn cũng thường cao hơn nên không gặp vấn đề ngập úng trong mùa mưa.
Kỹ thuật trồng tiêu xen cà phê – Mô hình số 3 (Trồng tiêu xung quanh vườn cà phê)
Không phải là kỹ thuật xen canh mà thực ra là tận dụng các hàng cận biên của vườn để trồng tiêu, tạo ra một vườn tiêu bao quanh cà phê. Cách này giúp tạo ra không gian thông thoáng trong khu vườn và có thể sử dụng các loại cây có giá trị thu gỗ như cây sưa đỏ, muồng đen, cây tếch… để làm trụ thả tiêu.
Những giống tiêu và cà phê nào phù hợp để xen canh?
Giống tiêu phù hợp xen canh cà phê: Hầu hết các giống tiêu phổ biến hiện nay đều có thể xen canh. Các giống tiêu có năng suất cao như Tiêu Vĩnh Linh, Tiêu Sri Lanka hoặc giống kháng bệnh tốt như Tiêu Trâu đều là lựa chọn phổ biến.
Giống cà phê phù hợp để xen canh cà phê:
- Mô hình số 1: Các giống cà phê có tán hẹp, cành rũ nhiều như Cà phê Dây Thuận An, Cà phê Xanh Lùn là lựa chọn phù hợp.
- Mô hình số 2 : Các giống cà phê có tán phát triển mạnh, cành ngang khổng rũ nhiều như Cà phê TR4, Cà phê TR9, Cà phê TRS1 là lựa chọn phổ biến.
- Mô hình số 3: Các giống cà phê và giống tiêu phổ biến đều phù hợp với mô hình này.
Tùy thuộc vào địa hình, khí hậu cũng như mục tiêu sản xuất, bà con nông dân có thể lựa chọn phương án phù hợp nhất cho mình. Mỗi phương án đều có ưu và nhược điểm riêng, và sự lựa chọn phụ thuộc vào nhu cầu cụ thể của từng vườn cây cà phê.
Cách chăm sóc sau khi xen canh
Sau khi xen canh tiêu và cây cà phê, việc chăm sóc cây cà phê đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển và sản xuất hiệu quả của vườn. Dưới đây là chi tiết một số bước chăm sóc cần thiết:
Bón phân:
- Sử dụng phân hữu cơ hoặc phân vô cơ để cung cấp dinh dưỡng cho cây. Trong giai đoạn cây cà phê đang cho trái ổn định, nên bón phân hữu cơ từ 20 – 30kg/cây mỗi năm.
- Chia nhỏ liều lượng phân và bón xung quanh hình chiếu tán cây cà phê, tránh bón trực tiếp vào gốc cây.
Tưới nước:
- Tưới nước đều đặn để đảm bảo cây không bị thiếu nước, đặc biệt là trong mùa khô.
- Tần suất tưới nước nên khoảng 15 ngày/lần trong điều kiện bình thường và mỗi 10 ngày/lần trong thời tiết khô hanh.
Tỉa cành:
- Tỉa cành giúp tạo ra một hệ thống cành và tán cây thông thoáng, tối ưu hóa ánh sáng và không khí cho cây.
- Loại bỏ những cành mọc từ gốc ghép và những cành mọc gần mặt đất.
Tỉa quả:
- Theo dõi và kiểm tra quá trình phát triển quả trên cây cà phê.
- Giảm bớt số lượng quả để tập trung năng lượng vào việc phát triển quả còn lại, từ đó đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Phòng trừ sâu bệnh:
- Duy trì vệ sinh vườn cây để ngăn chặn sự phát triển của sâu bệnh.
- Sử dụng phương pháp phòng trừ sâu bệnh hữu cơ, như phun thuốc từ thảo mộc hoặc vi sinh vật có ích.
Sử dụng máy bay không người lái phun thuốc trừ sâu (UAV):
Máy bay không người lái có thể được áp dụng để phun thuốc bảo vệ thực vật, theo dõi tình trạng sức khỏe và tăng trưởng của cây cũng như tưới nước và rải phân một cách chính xác và hiệu quả.
Cánh Diều Việt là một đơn vị uy tín hàng đầu trong lĩnh vực cung cấp các giải pháp máy bay nông nghiệp phun thuốc trừ sâu không người lái. Chúng tôi sử dụng các công nghệ tiên tiến như máy bay phun thuốc DJI Agras T50, DJI Agras T40, DJI Agras T20P… nhằm nâng cao hiệu quả trong quản lý sâu bệnh và bảo vệ cây cà phê.
Chúng tôi hy vọng rằng thông tin này sẽ hữu ích cho quý bà con nông dân. Nếu quý vị có bất kỳ thắc mắc nào, xin vui lòng liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline: 05 6655 8899 để được tư vấn và hỗ trợ một cách nhanh chóng và chính xác nhất.
Bài viết liên quan:
- Kỹ Thuật Trồng Cây Cà Phê Xanh Lùn Đúng Cách
- Kỹ Thuật Trồng Sầu Riêng Xen Cà Phê Mang Lại Thu Nhập Khủng