Nông nghiệp luôn đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam. Trong đó, lúa gạo vẫn là cây trồng chủ lực, đồng thời cũng là mặt hàng xuất khẩu quan trọng của đất nước. Do đó, việc phát triển các giống lúa cho năng suất cao hiện nay luôn được chú trọng.
Trong những năm gần đây, ngành nông nghiệp Việt Nam đã đạt được những bước tiến lớn trong việc nghiên cứu và phát triển các giống lúa mới có năng suất cao. Nhờ đó, năng suất lúa trung bình của cả nước đã tăng đáng kể, góp phần đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.
Dưới đây là một số giống lúa cho năng suất cao đang được trồng rộng rãi ở Việt Nam hiện nay:
Các giống lúa cho năng suất cao hiện nay
1. Giống lúa ST25
- Thời gian sinh trưởng: Khoảng 110-120 ngày
- Năng suất: Trên 7 tấn/ha
- Ưu điểm: Hương vị thơm ngon, hạt gạo đẹp, cơm dẻo, chống chịu sâu bệnh tốt.
Giống lúa ST25 là giống lúa thơm được nghiên cứu và lai tạo bởi nhóm nghiên cứu của kỹ sư Hồ Quang Cua, thuộc Viện Lúa ĐBSCL, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam. Giống lúa này được công bố lần đầu tiên vào năm 2016 và đã đạt được nhiều thành tích nổi bật, trong đó có danh hiệu “Gạo ngon nhất thế giới” năm 2019.
Đặc điểm
Giống lúa ST25 có những đặc điểm nổi bật như sau:
- Cây lúa cao khoảng 100 cm, hình dáng cao đẹp, ưa thâm canh và đẻ nhánh khá tốt, bông to nhiều hạt.
- Năng suất khá cao, đạt từ 6,5-7 tấn/ha.
- Có tính chịu mặn tốt, chống được nhiều bệnh và có phổ thích nghi rộng.
Chất lượng gạo
Gạo ST25 có chất lượng thơm ngon, được đánh giá cao bởi các chuyên gia và người tiêu dùng. Gạo có hạt dài, cơm dẻo, thơm, vị đậm đà, hàm lượng amylose thấp, chỉ số đường cao, do đó có thể nấu được nhiều món ăn ngon.
Ưu điểm
Giống lúa ST25 có nhiều ưu điểm nổi bật, trong đó có thể kể đến:
- Chất lượng gạo thơm ngon, được đánh giá cao trên thế giới.
- Cho năng suất cao, chống chịu sâu bệnh tốt.
- Phù hợp với điều kiện canh tác ở nhiều vùng miền.
Nhược điểm
Giống lúa ST25 cũng có một số nhược điểm như:
- Cần được chăm sóc kỹ lưỡng để đạt năng suất cao.
- Giá bán cao hơn so với các giống lúa phổ biến khác.
2. Giống lúa VNR20
Giống lúa VNR20 là giống lúa thuần chất lượng, tiềm năng năng suất cao do Công ty Cổ phần Tập đoàn Giống cây trồng Việt Nam chọn tạo. Giống được công nhận là giống quốc gia năm 2022.
Đặc điểm giống
- Chiều cao cây: 95 – 100 cm
- Lá đòng: hơi to bản, đứng
- Đẻ nhánh: tập trung, khỏe, gọn khóm
- Chiều cao thấp chống đổ tốt
- Chịu thâm canh
- Chống chịu vừa phải với một số sâu bệnh hại chính
- Phạm vi thích ứng rộng
Năng suất
- Năng suất trung bình khoảng 7,0 – 7,5 tấn/ha
- Thâm canh đạt mức 8,0 – 8,5 tấn/ha
Chất lượng
- Hạt gạo trắng trong và không bạc bụng
- Cơm trắng, mềm, bóng, vị đậm, ngon cơm
3. Giống lúa BC15
Giống lúa BC15 là giống lúa thuần năng suất cao và được sản xuất bởi Công ty CP Tập đoàn ThaiBinh Seed và đã được công nhận giống quốc gia năm 2008. Giống lúa này được mệnh danh là “hoa hậu” trong làng lúa thuần của Việt Nam nhờ những ưu điểm vượt trội về năng suất, chất lượng và khả năng chống chịu sâu bệnh.
Đặc điểm
- Khả năng sinh trưởng: BC15 là giống lúa thuần, thời gian sinh trưởng ngắn, trung bình từ 105 đến 120 ngày. Chiều cao cây trung bình từ 110 đến 115 cm, lá màu xanh đậm, cứng, dày, chống chịu tốt với thời tiết khắc nghiệt.
- Khả năng năng suất: BC15 là giống lúa có năng suất cao, trung bình đạt từ 7,5 đến 8,5 tấn/ha, cao hơn các giống lúa thông thường từ 1,5 đến 2 tấn/ha.
- Khả năng chất lượng: Hạt gạo BC15 có kích thước to, đều, tỷ lệ gạo xay xát cao, hàm lượng amylose trung bình, cơm mềm, vị đậm.
- Khả năng chống chịu sâu bệnh: BC15 có khả năng kháng bệnh đạo ôn khá tốt, nhiễm nhẹ bệnh bạc lá.
4. Giống lúa Hà Phát 3
Giống lúa Hà Phát 3 là giống lúa thuần mới do Công ty cổ phần công nghệ cao Hà Phát chọn lọc từ nguồn vật liệu nhập nội, được phân phối độc quyền bởi công ty TNHH Mahyco Việt Nam. Giống được Bộ Nông nghiệp và PTNT công nhận chính thức ngày 07/03/2019.
Đặc điểm
- Thân cây cứng và chống đổ ngã tốt.
- Chiều cao cây trung bình khoảng 80 -90 cm.
- Thời gian sinh trưởng vụ đông xuân khoảng 110-120 ngày, vụ mùa khoảng 120-130 ngày.
- Năng suất trung bình đạt 7-8 tấn/ha, cao nhất đạt 10 tấn/ha.
- Hạt gạo dài, cơm dẻo ngon, trắng trong.
Chống chịu sâu bệnh
Giống lúa Hà Phát 3 có khả năng chống chịu tốt với các loại sâu bệnh phổ biến như đạo ôn, bạc lá, rầy nâu,…
Điều kiện sinh trưởng
Giống lúa Hà Phát 3 thích hợp với nhiều vùng sinh thái khác nhau, từ đồng bằng đến trung du, miền núi.
5. Giống lúa Khang Dân 18
Giống lúa Khang Dân 18 là giống lúa thuần, được Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm Việt Nam chọn tạo và công nhận sản xuất thử năm 2004. Giống lúa này được trồng phổ biến ở các tỉnh miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên.
Đặc điểm giống
- Thời gian sinh trưởng:
- Vụ Xuân muộn: 135 – 140 ngày
- Vụ Mùa sớm: 105 – 110 ngày
- Vụ Hè thu: 95 ngày
- Chiều cao cây: 95 – 100 cm
- Khả năng đẻ nhánh: Trung bình
- Chống đổ: Khá
- Chống chịu bệnh hại: Trung bình
- Năng suất: Trung bình 5,0 – 5,5 tấn/ha, thâm canh tốt đạt khoảng 6,0 – 6,5 tấn/ha
- Chất lượng gạo: Trung bình
Ưu điểm
- Thời gian sinh trưởng ngắn, phù hợp với điều kiện canh tác ở miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên.
- Cây lúa cứng, chống đổ tốt.
- Chống chịu bệnh đạo ôn, khô vằn, bạc lá ở mức trung bình.
- Năng suất cao, thâm canh tốt đạt 6,0 – 6,5 tấn/ha.
Nhược điểm
- Chất lượng gạo trung bình, cơm hơi cứng.
Như vậy, các giống lúa nêu trên đều cho năng suất khá cao, từ 7 tấn/ha trở lên, cao gấp 2 – 3 lần so với năng suất lúa truyền thống. Bên cạnh đó, các giống lúa mới cũng có nhiều ưu điểm về chất lượng, khả năng kháng sâu bệnh, thích ứng với điều kiện canh tác,… giúp nâng cao hiệu quả sản xuất.
Các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất của các giống lúa
Năng suất của các giống lúa phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Điều kiện tự nhiên: đất đai, khí hậu, nguồn nước tưới. Các giống lúa sẽ phát huy hết tiềm năng năng suất khi được trồng ở điều kiện thích hợp.
- Kỹ thuật canh tác: chuẩn bị đất, giống, mật độ, phân bón, nước tưới, phòng trừ sâu bệnh,… ảnh hưởng lớn tới năng suất.
- Biến đổi khí hậu: nắng nóng, lũ lụt, hạn hán,… làm giảm năng suất lúa.
- Sâu bệnh: sâu đục thân, rầy nâu, bệnh đạo ôn lúa,… gây thiệt hại nặng nề nếu không phòng trừ kịp thời.
Do đó, để phát huy tối đa năng suất các giống lúa, người nông dân cần lựa chọn giống phù hợp, áp dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến và phòng trừ dịch hại hiệu quả.
Giá trị kinh tế của việc trồng các giống lúa cho năng suất cao
Việc sử dụng các giống lúa năng suất cao mang lại nhiều lợi ích kinh tế cho người nông dân cũng như cho cả nền kinh tế, bao gồm:
- Tăng năng suất và sản lượng lúa: Giúp tăng sản lượng lương thực, đảm bảo an ninh lương thực.
- Tăng thu nhập cho nông dân: Năng suất cao hơn giúp nông dân có thu nhập ổn định hơn.
- Tiết kiệm chi phí sản xuất: Giống lúa mới ít mẫn cảm với sâu bệnh nên tiết kiệm chi phí phòng trừ.
- Giảm diện tích canh tác nhưng vẫn đạt năng suất: Giúp chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp hơn.
- Nâng cao khả năng cạnh tranh của gạo Việt Nam: Chất lượng gạo tốt hơn, giá thành cạnh tranh.
Nhìn chung, trồng các giống lúa năng suất và chất lượng cao sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp, nâng cao thu nhập và đời sống cho người nông dân. Đây là xu hướng tất yếu để nâng cao năng lực sản xuất lúa gạo của Việt Nam.
Các vấn đề cần lưu ý khi trồng các giống lúa cho năng suất cao
Khi trồng các giống lúa năng suất cao, người nông dân cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Tuân thủ quy trình kỹ thuật của giống:Về thời vụ, mật độ, phân bón, nước tưới,… để đảm bảo năng suất.
- Sử dụng giống chính thống, có nguồn gốc rõ ràng: Tránh giống kém chất lượng ảnh hưởng năng suất.
- Phòng trừ dịch hại kịp thời: Các giống lúa mới dễ bị sâu bệnh tấn công nếu không được quản lý tốt.
- Bón phân cân đối, hợp lý: Tránh bón quá nhiều hoặc quá ít làm mất cân đối dinh dưỡng.
- Xây dựng hệ thống thủy lợi tưới tiêu hợp lý: Đảm bảo nước tưới đủ và đúng lúc cho lúa.
- Luân canh cây trồng hợp lý: Tránh trồng đơn điệu làm cho đất bị suy thoái.
Việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất là hết sức cần thiết để phát huy hiệu quả của các giống lúa mới. Đồng thời, người nông dân cũng cần nâng cao trình độ chuyên môn để canh tác thành công các giống lúa năng suất cao.
Kết luận
Các giống lúa cho năng suất cao hiện nay đã được nghiên cứu và phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam. Các giống lúa này đã góp phần quan trọng trong việc tăng năng suất và sản lượng lúa, nâng cao thu nhập cho bà con nông dân.
Tuy nhiên, để phát huy hiệu quả của các giống lúa mới, người nông dân cần tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật, đồng thời áp dụng các biện pháp canh tác tiên tiến, quản lý dịch hại tổng hợp.
Bên cạnh đó, sự hỗ trợ của các cơ quan chuyên môn về khuyến nông, cung cấp giống, tiêu thụ sản phẩm cũng góp phần đảm bảo lợi nhuận cho nông dân khi trồng các giống lúa mới năng suất cao.
