Chanh dây là loại cây phổ biến và mang lại giá trị kinh tế rất cao ở nước ta, nhưng bệnh hại chanh dây đang là vấn đề khiến nhiều bà con nông dân phải đau đầu,sâu bệnh có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển và thu hoạch của cây. Để bà con nông dân có thể bảo vệ và chăm sóc cây một cách tốt nhất, việc hiểu và nhận biết các loại bệnh tật trên cây chanh dây là điều vô cùng quan trọng. Trong bài viết này, Cánh Diều Việt sẽ tổng hợp một số loại bệnh và cách khắc phục trên cây chanh dây mà bà con nông dân thường gặp phải.
Các loại bệnh hại chanh dây thường gặp
Bệnh cứng trái
Nguyên nhân: Bệnh cứng trái trên cây chanh dây gây ra bởi virus Passion fruit woodiness (PWV). Vi-rút này lây lan qua các phương tiện như rầy mềm (rệp trùm) Myzus persicae, Aphis gossypii và Aphis fabae. Nó cũng có thể lây truyền qua chủng loại nhân tạo, mắt ghép và dụng cụ làm vườn.
Triệu chứng: Quả có hình dạng bất thường, phát triển không đồng đều. Vỏ quả có thể xuất hiện màu sắc không đồng nhất, có chỗ màu trắng, đôi khi vỏ quả bị cứng lại, gây trở ngại cho quá trình phát triển của quả. Lá quăn, đầu cuống có xuất hiện những vết lốm đốm, phần chóp lá có màu ngả vàng, phần ngọn cây bị phình to.
Bệnh xoăn lá
Nguyên nhân: Bệnh xoăn lá trên cây chanh dây do virus Papaya leaf curl (PLCV) hoặc Euphorbia Leaf Curl gây hại. Phương thức lây lan của rầy phấn trắng sẽ đem bệnh lây lan từ cây này sang cây khác.
Triệu chứng:
- Phiến lá bị biến dạng, thô, cứng, không mềm và bị quăn.
- Kích thước của lá nhỏ hơn so với bình thường.
- Màu sắc của lá trầm hơn và độ giòn tăng lên.
- Cuống lá ngắn bất thường, ảnh hưởng đến cấu trúc tổng thể của cây.
Bệnh đốm nâu
Nguyên nhân: Bệnh nấm nâu trên cây giống chanh dây thường làm sự phát triển của nấm Alternaria passiflorae gây ra. Bệnh nấm mốc tạo ra các tàn nâu trên các bộ phận của cây như lá, thân và quả.
Triệu chứng:
- Trên lá: Ban đầu xuất hiện những đốm nhỏ màu nâu, sau đó các đốm này lan rộng và thường có hình dạng không cố định. Chúng có thể xuất hiện cả mặt trên và mặt dưới của lá.
- Trên thân: Không giống với triệu chứng trên lá, tại thân cây, dấu hiệu của bệnh thông thường là các vệt nâu đen thon dài, thường xuất hiện tại nơi gần nách lá hoặc gân lá, những vết lồi lõm xuất hiện và lan rộng, gây tắc nghẽn và làm cây chết dần.
- Trên vỏ quả: Phần vỏ có các mảng nâu. Ban đầu có kích thước tương tự như đầu mũi kim, sau một thời gian, các nấm này phát triển dần lên và tạo thành các vết lõm trên bề mặt vỏ quả.
- Khi bệnh tiến triển, hình dáng của quả có thể bị teo lại, có thể trở nên nhỏ hơn và không còn đạt được kích thước bình thường. Thậm chí quả có thể bắt đầu rụng sớm hoặc không phát triển đầy đủ, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng của mùa vụ.
Bệnh đốm xám
Nguyên nhân: Mầm bệnh xám trên cây giống chanh dây Đài do nấm Septoria passiflorae gây ra. Nấm này tấn công và phát triển trên các bộ phận của cây gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển và sinh trưởng của cây. Bệnh xám lây lan chủ yếu thông qua các tác nhân bên ngoài, như yếu tố môi trường. Đặc biệt, mưa nhiều và độ ẩm cao tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và lây lan của nấm. Bệnh thường bắt đầu xuất hiện vào những thời điểm chuyển mùa, đặc biệt là trong giai đoạn giao mùa giữa mùa hè và mùa thu.
Triệu chứng:
- Trên lá: Ban đầu, các đốm nâu xuất hiện trên lá. Sau đó, các rêu này lan rộng và gây mất sức sống cho lá, dẫn đến việc lá bị rụng.
- Trên thân cây: Có thể hình thành trên thân cây. Khi bệnh phát triển, các vết lõm có thể xuất hiện, lan rộng vào sâu bên trong thân cây, gây tắc nghẽn trong quá trình truyền dinh dưỡng, dẫn đến cây chết.
- Kết quả: Quả cũng bị tác động bởi bệnh tật, với phần vỏ xuất hiện các đốm nâu và sau đó chuyển thành màu sáng hơn.
Bệnh thối hạch
Nguyên nhân: Do sự tấn công của nấm Sclerotinia sclerotiorum gây ra. Bào tử nấm bệnh phát triển và tạo ra trong điều kiện môi trường có độ ẩm cao và nhiều mưa. Những điều kiện này cung cấp môi trường lý tưởng cho sự phát triển mạnh mẽ của nấm và làm tăng khả năng nhiễm bệnh.
Triệu chứng:
- Xuất hiện các vết màu nâu nhạt, sau đó lan rộng bao phủ toàn bộ quả. Một thời gian sau xuất hiện các hạch nấm nhìn thấy được bằng mắt thường, lúc này quả sẽ bị rụng hàng loạt.
- Chồi non phía trên cũng xuất hiện các hạch nấm, làm cứng chồi, khiến chồi dễ gãy.
Bệnh héo rũ
Nguyên nhân: Bệnh héo rũ cây chanh dây có nguồn gốc từ nấm Fusarium oxysporum sp. passiflorae, gây ra triệu chứng héo đột ngột, thân cây và trái cây, dẫn đến sự suy yếu và cái chết của cây chanh dây.
Triệu chứng:
Triệu chứng rõ ràng nhất xuất hiện trên trái. Trái bị co rúm lại và nhăn nheo, trong khi vẫn còn gắn liền với cây.
Cách phòng trừ và ngăn ngừa các loại bệnh trên cây chanh dây
- Sử dụng giống cây kháng bệnh: Đột biến chọn giống cây chanh dây có khả năng kháng bệnh, giúp giảm nguy cơ lây nhiễm.
- Quản lý môi trường cũ: Chọn vị trí trồng cây có ánh sáng và thông gió tốt, giúp giảm độ ẩm môi trường và nguy cơ gây bệnh.Rải cây chanh dây ở những vùng dễ bị ngập.
- Vệ sinh vườn trồng: Loại bỏ lá cây, chồi bị nhiễm bệnh và rụng quả để ngăn chặn sự lan truyền bệnh. Cắt tỉa thường xuyên để tạo không gian thông thoáng cho cây và giảm cơ hội nhiễm bệnh.
- Phun thuốc bảo vệ thực vật: Sử dụng các loại thuốc trừ bệnh hữu cơ hoặc hóa học theo hướng dẫn của chuyên gia để kiểm soát sự lây lan của bệnh.
- Giám sát và phát hiện sớm: Theo dõi cây thường xuyên để phát hiện sớm các triệu chứng bệnh và áp dụng biện pháp xử lý thời gian.
- Thay đổi lịch trình: Thay đổi lịch trồng cây để tránh mùa mưa nhiều, là thời điểm thích hợp cho sự phát triển của nhiều loại bệnh.
- Kiểm tra sâu bệnh: Kiểm tra cây thường xuyên để phát hiện và điều trị bệnh sớm như phấn phấn trắng. Bà con có thể sử dụng máy bay phun thuốc để phun và dập dịch kịp thời, bảo đảm năng suất cho vườn chanh dây nhà bạn.
- Phun nước đúng cách: Tránh phun nước lên lá vào buổi sáng hoặc tối, để tránh tạo ra môi trường ẩm ướt thuận lợi cho sự phát triển của nấm bệnh.
Hy vọng với những thông tin chi tiết bài viết sẽ hữu ích cho quý bà con. Nếu quý bà con có bất kỳ câu hỏi nào, thì có thể liên hệ với chúng tôi qua hotline 05 6655 8899 hoặc gửi email tới địa chỉ contact@canhdieuviet.vn của Cánh Diều Việt. Chúng tôi luôn sẵn lòng hỗ trợ và tư vấn nhiệt tình.
Bài viết liên quan:
- Bệnh Phấn Trắng Trên Chanh Dây: Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị
- Bệnh Xoăn Lá Chanh Dây: Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị
- Bệnh Chanh Dây Héo: Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị
